કવિ તને કેમ ગમે?
ધરતીને પટે ડગલે પગલે
મૂઠી ધાન વિના નાનાં બાળ મરે
પ્રભુહીન આકાશેથી આગ ઝરે
અહોરાત કરોડ ગરીબોના પ્રાણ
ધનિકોને હાથ રમે
ત્યારે હાય રે હાય, કવિ!
તને પૃથ્વી ને પાણી તણાં શેણે ગીત ગમે?
લથડી લથડી ડગલાં ભરતી
લાખો નાર ગલી ગલીએ ફરતી
સારી રાત ભૂખે મજૂરી કરતી
મારા બાળ પરોઢિયે જાગીને માગશે
ભાત વિચારી એ દેહ દમે
ત્યારે હાય રે હાય, કવિ!
તને સંધ્યા ને તારકનાં શેણે ગીત ગમે?
મન! છોડ નિહાળવા તારલિયા
કાળાં કેદખાના કેરા સળિયા
એનાં ક્રંદન શું નથી સાંભળિયાં?
એની ભીતર મૌન એકાકી રિબાઈ
હજારોના પ્રાણ શમે
ત્યારે હાય રે હાય, કવિ!
તુંને સાગરતીર કેરાં શેણે ગીત ગમે?
મહારોગ ને મૃત્યુના સાગરમાં
લાખો ચીસ નિશ્વાસભર્યાં જગમાં
સિતમે સળગંત ધરા તલમાં
રસ સુંદરતા કેરી શાયરી છે બધી
જાળ સુનેરી ભૂખ્યાં જનોને
ત્યારે હાય રે હાય, કવિ!
તુંને શબ્દોની ચાતુરી ગૂંથવી કેમ ગમે?
દિનરાત જેઓની નસેનસમાં
પડે છે ઘોષ ભયંકર યંત્ર તણા
પીએ ઝેરી હવા જે દમદમમાં
એને શાયર શું? કવિતા શું?
ફૂલો ને તારલિયામાં એ કેમ રમે?
ત્યારે હાય રે હાય, કવિ!
તુંને કૃષ્ણ કનૈયાની બંસરી કેમ ગમે?
સારા વિશ્વની જે દી ક્ષુધા શમશે
ભૂખ્યાં બાળુડાં પેટ ભરી જમશે
પૂરી રોટી પ્રતિજનને જડશે
કવિ! તે દિન નીલ આકાશ તારા
કેરી સુંદરતા સહુ સાર્થ બને
તારા કૂજન આજ જલાવી દે
પ્રાણ! રે દંભ ગાવા તને કેમ ગમે?
-ઝવેરચંદ મેઘાણી
|