એક રાજાની ટેકના
મધ્યકાલીન કિસ્સાના દૂહા
સાંભળો છો કે શાયબા, મારી કાયા કરમાણી
એક માખીને કારણે મારી ઊંઘું વીંખાણી. ૧
પોઢી હતી પલંગમાં, વસમા દી વૈશાખ
વાયરો રહી ગ્યો વાલમા, મારે મોઢે બેઠી માખ. ૨
ઉડા઼ડું તો ઊંઘ ઊડે, ને ઓઢું તો અકળાઉં
ધાડ પડે ધોળે દિયે, હું લાખેણી લૂંટાઉં. ૩
રે'વું ન તારા રાજમાં, મર કાળા કળેળે કાગ
નીંદર નાવે નેનમાં, મારે અંગ ઊઠે આગ. ૪
ડાબો મેલ્યો ડાયરો ને જમણી જળની વાટ
પરણી પીયર સંચરી, અરે દૈવે વાળ્યો દાટ. ૫
હાલકહૂલક થૈ રહ્યું, જાણે ચૌટે પેઠો ચોર
ગરજ્યો ગઢવી ઓટલે, જ્યમ ગરકે ગિરમાં મોર. ૬
કાળી ટીલી કનકની, ખોટ ખતરિયાં વટ્ટ
ધિંગાણા ધોળે દિયે, તેને ઝીંકે નહિ ઝાપટ્ટ. ૭
ધીક હજો ધરણીપતિ, તું મૂંછો શેની મરડ
પરણી પોષાણી નહિ, તારો ઠેલો મેલ્યને ઠરડ. ૮
વેલો આવે વીઠલા, મારે હાથ નથી હથિયાર
આ મેણાથી મુકાવવા, તું ચડજે મારી વાર. ૯
વેગે ધાયો વીઠલો, કરતો કપરી કૂચ
મેણિયતે માથું ધર્યું, તેની મૂંડી નાખી મૂંછ. ૧૦
ધન રાણી, ધન ચારણા, ધન રાજા ભરથાર
ધન વાળંદ વીઠલા, મેણાં ફેડણહાર. ૧૧
-રામનારાયણ વિશ્વનાથ પાઠક
|